انواع پی (فونداسیون) ساختمان

پی ساختمان که به فونداسیون یا شالوده نیز شهرت دارد، به قسمتی از سازه اطلاق می گردد که در تماس با خاک می باشد و به عنوان یک عضو باربر وزن ساختمان را به زمین منتقل خواهد کرد. فونداسیون، سازه را مقاوم و پایدار کرده و از سقوط آن جلوگیری می کند. اتصال یک ساختمان به زمین به وسیله ی پی صورت گرفته و محل قرارگیری آن میان ساختمان و زمین می باشد. پی ها بر اساس خصوصیات خاکی که در زیر آن ها قرار می گیرد و وزن سازه طراحی خواهند شد. تصور یک ساختمان بدون پی، غیر ممکن می باشد؛ چرا که عدم وجود پی باعث نشست زمین گشته و سازه دچار ترک خوردگی خواهد شد.

پی ها مقاومت ساختمان را در برابر بارهای وارد شده مثل ستون ها، وزن دیوارها، سقف ها، باد و زلزله بالا می برد. آن ها بار اضافی را در ساختمان پخش کرده و آن را به زمین انتقال می دهند.

پی ها به مدل های گوناگونی با توجه به مصالح مصرفی و شیوه ساخت دسته بندی می گردند. در این نوشته در آغاز به معرفی انواع فونداسیون و آرماتوربندی آن ها و درنتیجه به معرفی انواع پی بر اساس مصالح مصرفی خواهیم پرداخت. پس با ما همراه بمانید.

درباره ی فونداسیون چه می دانید؟

فونداسیون در دسته اولین و اساسی ترین مراحل ساخت و ساز قرار می گیرد که به واسطه آن منتقل کردن وزن ساختمان از ستون های به کار رفته در ساختمان سازی به زمین و خاک اطراف آن صورت خواهد گرفت.

انتخاب نوع و ابعاد فونداسیون با توجه به کاربری ساختمان و میزان نیروهای وارد شده به آن، نوع خاک و شرایط آب و هوایی متفاوت است و به سه دسته فونداسیون سطحی، فونداسیون عمیق و فونداسیون ویژه طبقه بندی می گردد.

فونداسیون سطحی:

از رایج ترین مدل های فونداسیون هایی که در ساختمان سازی به کار می رود، فونداسیون سطحی است. در اجرای فونداسیون سطحی، در آغاز عمل گودبرداری صورت می گیرد و با عبور از لایه های نامناسب سطحی، فونداسیون اجرا خواهد شد.

پی منفرد:

فونداسیون منفرد از ساده ترین و رایج ترین مدل پی بوده که از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه خواهد بود. این پی ها به طور معمول در ساختمان های معمولی تا پنج طبقه کاربرد خواهند داشت.

پی دیواری:

از پی دیواری برای توزیع بارهای دیواری حامل در سازه به سطح زمین و موازی با دیوار، کمک خواهند گرفت. پهنای این مدل پی تقریبا 2 تا 3 برابر پهنای دیوار است. پی دیواری در اصل نواری بتنی در طول دیوار است.

پی مرکب:

زمانی که ستون های سازه فاصله کمی از هم دارند یا ظرفیت تحمل پایین باشد، بهتر است از پی سطحی مرکب کمک بگیرید. در این مدل پی ها، بیش از یک ستون در فونداسیون قرارگرفته؛ به همین منظور به آن مرکب گفته می شوند. پی مرکب امکان دارد مستطیلی، ذوزنقه ای یا تی شکل باشد.

پی نواری:

در پی نواری، پی ها در زیر ستون ها به صورت منفرد تولید می گردند و با بهره گیری از تیرهای نواری به هم متصل می شوند. به صورت کلی هنگامی که لبه پی را نمی توان از خط املاک فراتر برد، پی خارجی را به کمک تیر نواری به پی داخلی وصل خواهند کرد.

فونداسیون عمیق:

اجرای این فونداسیون همان طور که از عنوان آن مشخص است، در لایه های عمیق صورت می گیرد؛ زیرا که خاک های سطحی مقاومت لازم به منظور تحمل نیروهای وارده را ندارند. به همین جهت عمق انجام این کار باید به شیوه ای باشد که نیرو به لایه های سخت که در زیر قرار دارند، منتقل گردد. به صورت کلی فونداسیون عمیق به دو دسته سیستم قطور و سیستم فونداسیون شمعی طبقه بندی می شود.

پی شمعی:

از متداول ترین مدل های فونداسیون عمیق، فونداسیون شمعی نام دارد. شمع به سازه ای بلند و ستونی که قطر کمی داشته و باریک است، اطلاق می گردد. این سازه با قرارگرفتن در درون خاک، وزن سازه را به خاک زیرین آن انتقال می دهد. فونداسیون شمعی خود به سه دسته شمع کوبیدنی، شمع درجا ریخته شده و شمع کوبیده درجا ریخته شده طبقه بندی می شود..

فونداسیون ویژه:

فونداسیون ویژه شامل:

• اول، پی های شناور.
• دوم، پی های سلولی و پوسته ای.
• سوم، پی های فولادی یا پروفیله.

آرماتوربندی فونداسیون:

از مهم ترین بخش های اجرایی در ساختمان های بتنی، آرماتور بندی نام دارد. اجرای درست آرماتوربندی از اهمیت و حساسیت بالایی برخوردار است؛ زیرا در بسیاری از موارد مقاومت فونداسیون به وسیله ی آرماتورها تامین می گردد.

خرک فونداسیون:

آرماتورهای پایه که برای بستن آرماتورهای فوقانی به کار می روند، با عنوان خرک شناخته می شوند. درنتیجه می توان گفت اهمیت استفاده از خرک ها، حفظ پایداری موقت آرماتورهای فوقانی است. ارتفاع و عرض پایه ها، عرض خرک و فاصله آن ها از هم باید بر اساس ابعاد فونداسیون و با توجه به میزان نیروی میلگرد فوقانی که وزن خرک را تحمل می کند، مشخص خواهد شد. به منظور جلوگیری از خارج شدن خرک ها در زمان بتن ریزی و در زمان اجرای آرماتورها، باید فاصله آن ها از هم با دقت و درستی انتخاب گردد.

انواع پی از لحاظ جنس:

·     اول، پی سنگی.

·     دوم، پی بتنی.

·     سوم، پی فلزی.

·     چهارم، پی شفته ای.

·     پنجم، پی آجری.

مزایای پی یا فونداسیون:

• اول، بار سازه را در منطقه وسیعی از خاک پخش خواهد کرد.
• دوم، از نشست نامتقارن و نامتعادل سازه جلوگیری خواهد کرد.
• سوم، باعث افزایش پایداری و ثبات سازه خواهد شد.
• چهارم، از حرکات جانبی سازه جلوگیری می کند.

نکات مهم در پی سازی ساختمان:

• اول، سطح فوقانی پی باید از سطح یخبندان پایین تر باشد.
• دوم، سطح تحتانی پی باید از سطح ایستایی بالاتر باشد.
• سوم، به ازای هر طبقه ساختمان باید عمق گمانه 3 متر را در نظر داشت.
• چهارم، اگر در محلی که ساختمان سازی می کنید، آب های زیرزمینی سطح بالایی دارند، باید از ساخت زیرزمین خودداری کنید.
• پنجم، در مناطقی که خاک رس منبسط شده وجود دارد، باید از شیوه های خاصی به منظور خاکریزی استفاده کنید.
• ششم، در مناطقی که لایه های خاک زیر ساختمان ضعیف می باشد، از ساخت سازه های بتنی سنگین دوری کنید.
• هفتم، در محل هایی که خاک آلی زیادی وجود دارد، پی را باید از این لایه ها پایین تر اجرا کرد.
• هشتم، در آزمایش خاک زیر پی باید عواملی مانند ظرفیت باربری، میزان چسبندگی، درصد رطوبت، میزان تراکم موقعیت و آب های زیرزمینی را در نظر بگیرید.

اجزای مهم در پی سازی:

• اول، آرماتور داخل پی.
• دوم، بتن مگر.
• سوم، قالب بندی.
• چهارم، بولت.
• پنجم، رامکا.
• ششم، صفحه ستون.

کلام آخر:

امیدواریم این مطلب توانسته باشد اطلاعات مفیدی را درباره ی انواع مختلف پی و کاربرد و ویژگی های هر کدام در اختیار شما کاربران گرامی قرار داده باشد. در صورت داشتن نظرات، پیشنهادات و انتقادات آن را با ما در میان بگذارید.