بررسی انواع بتن‌ها و کاربرد هریک در ساختمان‌سازی

یکی از پر استفاده‌ترین مصالح ساختمانی، بتن می‌باشد چراکه نسبت به سایر مصالح ساختمانی، بیشترین استفاده را در صنعت ساختمان‌سازی دارد. برای مثال در ساخت بناهای مختلف شامل: ساختمان‌ها، پله‌ها، سدها، متروها، فرودگاه‌ها، بناهای مسکونی و اداری از بتن استفاده می‌شود اما بتن تنها یک نوع نیست و دارای انواع متعددی می‌باشد که هر یک از انواع آن دارای کاربردهای خاصی در بخشی از صنعت ساختمان‌سازی می‌باشند بنابراین قصد داریم شما را با انواع بتن‌ و کاربرد هر یک از آن‌ها در  صنعت ساختمان‌سازی آشنا کنیم.

انواع بتن

• بتن معمولی
• ملات بنائی
• بتن با حباب هوا
• بتن توپر
• بتن سبک
• بتن سنگین یا خیلی سنگین
• بتن رنگی
• بتن آزبستی
• بتن‌های خاص

کاربرد هر یک از انواع بتن‌های مذکور

• بتن معمولی

مواد لازم برای ساخت این نوع بتن شامل: سیمان پرتلند، شن و ماسه می‌باشد. هر نوع سیمانی به مدت زمانی جهت سفت شدن و یا اصطلاحا گرفتن احتیاج دارد که همیشه عواملی موجب طولانی شدن این مدت زمان می‌گردند. برای مثال مدت زمانی که بتن معمولی برای سفت شدن نیاز دارد به عواملی مانند هوا، عیار سیمان و … بستگی دارد. لازم است به این مسئله اشاره کنیم که از بتن معمولی در اکثر پروژه‌های ساختمانی استفاده می‌شود.

• ملات بنائی

مواد تشکیل‌دهنده این نوع بتن شامل: ماسه و سیمان است. همانطور که در ساختمان‌سازی سنتی دیده‌اید از این نوع بتن برای آجر‌کاری، سنگ‌چینی، پرکردن درزها، سیمانکاری و همچنین نماسازی استفاده می‌شود.

• بتن با حباب هوا

همانطور که از نام این نوع بتن مشخص است، در آن حباب‌هایی از هوا وجود دارد. اما شاید برای شما هم سوال باشد که چرا و چگونه این حباب‌های هوا در این نوع بتن شکل می‌گیرند؟ برای ساخت این نوع بتن از موادی مانند سیمان‌های خاص و یکسری افزودنی‌های خاص استفاده می‌کنند که موجب ایجاد حباب‌های هوا در آن می‌شود. اما به این دلیل از سیمان‌ها و افزودنی‌های خاص برای ایجاد حباب در بتن استفاده می‌کنند که از آن در پروژه‌های ساختمانی که بیشتر در معرض خطر انجماد و ذوب شدن قرار دارند، بهره ببرند. از مزایای این نوع بتن می‌توان به مقاومت و استحکام فوق‌العاده بالایی که دارد اشاره کرد علاوه‌بر این بتن با حباب هوا دارای میزان نفوذ‌پذیری بسیار کمی است. همین مزایا دلیل برتری بتن با حباب هوا نسبت به بتن معمولی است به‌گونه‌ای که مهندسین ناظر و حتی مهندسی طراح نیز به برتر بودن بتن با حباب هوا نسبت به بتن معمولی باور دارند و از آن استفاده بیشتری می‌کنند.

• بتن توپر

برای ساخت بتن توپر از ترکیب موادی شامل: مصالح سنگی، گرد سنگ، آهک شکفته، سیمان طبیعی و خاکستر صنعتی استفاده می‌شود. دلیل ترکیب مصالح سنگی با موارد مذکور این است که روانی دوغاب سیمان به طور کلی گرفته شود و به این دلیل که از مقدار ماسه کمی برای ساخت این نوع بتن استفاده می‌گردد، کمبود آن نیز تا حدی جبران گردد. از بتن توپر برای ساخت پانل‌های جداکننده، ایجاد کف‌سازی و شیب‌بندی و ساخت عایق‌های حرارتی استفاده می‌گردد.

• بتن سبک

یکی از راهکارهایی که می‌توان با استفاده از آن از میزان آسیب‌دیدگی در زمان زلزله کم کرد، کاهش نیروی زلزله بر روی ساختمان است اما سوال مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که چطور می‌توان نیروی زلزله را بر روی ساختمان کاهش داد؟ اگر برای ساخت ساختمان از سازه‌های سبک استفاده کنیم درنهایت می‌توانیم وزن ساختمان را به میزان چشم‌گیری کاهش دهیم و زمانی که وزن کلی ساختمان کم باشد نیرویی که هنگام زلزله به ساختمان وارد می‌شود نیز کاهش پیدا می‌کند و درنتیجه میزان آسیب‌دیدگی به حد چشم‌گیری کم می‌شود. امروزه صنعت ساختمان‌سازی تمرکز خود را بر روی طراحی و تولید سازه‌های هرچه سبک‌تر گذاشته است و تاکنون توانسته است چندین سازه با وزن بسیار کم را تولید کند. برای مثال سقف عرشه فولادی، بتن سبک، سازه LSF و … از دسته سازه‌های کم‌وزن در صنعت ساختمان‌سازی هستند که تاکنون کمک شایانی به صنعت ساختمان‌سازی کرده‌اند. یکی از اجزای پرکاربرد در زمینه ساختمان‌سازی که وزن سبک آن می‌تواند نیروی زلزله را تا حد زیادی کاهش دهد، بتن سبک می‌باشد. محققان برای اینکه بتوانند بتن سبک‌وزنی تولید کنند در بتن تخلخل ایجاد کرده‌اند و یا به معنای بهتر برای سبک‌تر شدن بتن در آن فضای خالی ایجاد کرده‌اند. جالب است بدانید که این نوع بتن در کنار وزن کمی که دارد کاملا مقاوم و مستحکم می‌باشد از این‌رو لازم نیست از این نظر نگرانی خاصی داشته باشید.

بتن سبک شامل 4 نوع می‌باشد: بتن کفی، بتن گازی، بتن پوشالی یا خاک اره‌ای و بتن پوکه سنگی با خرده آجری.

برای ساخت بتن کفی که بسیار سبک است از مواد کف‌کننده، آب شیشه و ماسه بسیار ریز استفاده می‌شود. برای ساخت بتن گازی از کاربید کلسیم و گرد آلومینیوم استفاده می‌شود چراکه این مواد شیمیایی دارای خواص گازسازی هستند. در ساخت بتن پوشالی همانطور که از نام آن مشخص است از مواد پوشالی، کاه و یا خاک اره استفاده می‌کنند و اما برای ساخت بتن پوکه سنگی از خرده آجر استفاده می‌کنند تا موجب کاهش چشم‌گیر وزن آن بشوند.

• بتن سنگین یا خیلی سنگین

همانطور که از نام این بتن مشخص است برای ساخت و تولید آن از موادی مانند خرده‌های فولاد، چدن و یا سولفات باریم استفاده می‌کنند تا وزن آن را سنگین کنند. مطمعنا برای شما تعجب‌آور است که محققان تلاش می‌کنند تمامی بتن‌ها دارای وزن کمی باشند اما این نوع بتن خیلی سنگین می‌باشد. دلیل اینکه برای ساخت این نوع بتن از مواد خیلی سنگینی استفاده می‌کنند تا درنهایت وزن بتن نیز افزایش پیدا کند این است که این نوع بتن‌ها در ساختمان‌سازی مورد استفاده قرار نمی‌گیرند و تنها برای ساخت تاسیسات اتمی مورد استفاده قرار می‌گیرند تا از برخورد اشعه رادیواکتیو به شدت خودداری کنند.

• بتن رنگی

بتن رنگی دارای رنگ خاصی می‌باشد که برای تولید آن از سیمان‌های رنگی استفاده می‌کنند.

• آزبستی

منظور از آزبست، پنبه کوهی می‌باشد که برای ساخت بتن آزبستی، سیمان را با پنبه کوهی ترکیب می‌کنند.

• بتن‌های خاص

منظور ما از بتن‌های خاص، بتن‌های نفوذ‌ناپذیر و همچنین بتن‌های پلیمری می‌باشد.