از مهم ترین بخش ها در حوزه ی ساختمانی، تاسیسات بوده که نقش بسیار مهمی در صنعت ساخت و ساز ایفا می کند. به طور کلی تاسیسات باعث ایجاد کردن شرایط مناسب جهت سکونت اشاره کرده و در حقیقت بخشی بسیار ضروری و حیاتی در ساختمان بوده که همیشه مورد توجه افراد قرار می گیرد. برای پی بردن به نقش و اهمیت تاسیسات با ما همراه شوید.
آنچه در این مقاله میخوانید
اهمیت تاسیسات ساختمان در چیست؟
انجام این بخش از ساخت و ساز، مطابق با برنامه ریزی های اصولی و همچنین نقشه های مهندسی صورت می گیرد و درنهایت باعث بهینه سازی مصرف انرژی و بالا رفتن طول عمر سازه خواهد شد. تاسیسات ساختمان مانند:
- اول، تاسیسات گرمایشی و سرمایشی
- دوم، تاسیسات بهداشتی (آب و فاضلاب)
- سوم، تاسیسات گاز رسانی
- چهارم، تاسیسات استخر(استخر، جکوزی، سونا)
- پنجم، تاسیسات آتش نشانی ( اعلام حریق، اطفاء حریق)
- ششم، تاسیسات و تهویه مطبوع در بیمارستان ( تاسیسات گازهای طبی)
- هفتم، تاسیسات سیستم های بخار
- هشتم، طراحی و اجرا در تاسیسات پله برقی و آسانسور
- نهم، طراحی و اجرا در تاسیسات آبنما و فواره.
اجرای تاسیسات و نقشه کشی ساختمان، توسط مهندسین و کارشناسان امکان پذیر بوده؛ چرا که در صورت رعایت قوانین و اصول اجرایی، باعث افزایش عمر مفید ساختمان شده و ایمنی و زیبایی آن تضمین خواهد شد. اگر این تاسیسات دارای کیفیت و کارایی خوبی باشند، ساختمان دچار بازسازی زود هنگام نشده و هزینه ی صرف شده آن در زمان راه اندازی و اجرا در مدت طولانی به صرفه خواهد شد.
امروزه پیشرفت علم و تکنولوژی باعث هوشمند سازی سیستم های تاسیساتی شده و کارکرد آن ها نیز افزایش یافته است. به همین علت این تاسیسات نسبت به تجهیزات قدیمی تر، بازدهی بالاتری داشته و میزان زیادی از مصرف انرژی را به حداقل خواهد رساند. همچنین فناوری های جدید، باعث تعمیر و نگهداری تجهیزات شده و کارکرد سیستم ها را نیز آسان تر می کند. در یک سازه، تاسیسات از ارزش و اهمیت بسیار بالایی برخوردارند؛ چرا که در صورت خرابی امکان دارد به سازه آسیب وارد کرده و درنتیجه عمر آن نیز کوتاه گردد.

اگر این بخش از ساختمان با روشی درست و اصولی راه اندازی گردد و از تجهیزات مناسب و انرژی های تجدید پذیر در آن استفاده شود، باعث کاهش قابل توجه انرژی مصرفی شده، در نهایت هزینه های تعمیر و یا قبوض سیستم های تاسیساتی نیز کم تر می شود.
عوامل متعددی در طراحی و اجرای سیستم های تاسیسات تاثیر می گذارند که مهندسین و البته مجریان طرح، باید به رعایت اصولی آن ها توجه نمایند. از جمله ی این عوامل متعدد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اول، شرایط اقلیمی منطقه.
- دوم، نوع معماری ساختمان.
- سوم، شرایط مالی کارفرمای پروژه.
- چهارم، وضعیت حرارت در داخل ساختمان و … .
یکی از مهم ترین نکات مهم پیش از عمل نقشه کشی تاسیسات، آن است که باید همه ی امکانات ساختمان جهت اجرای آن لحاظ گشته و فضای مناسبی برای آن مشخض گردد. علاوه بر موارد گفته شده، باید محاسبات لازم انجام گرفته و وسایل و تجهیزات مناسب انتخاب گردند.
محاسبات پیش از اجرای تاسیسات:
- اول، محاسبه ی سیستم های سرمایشی و گرمایشی.
- دوم، تجهیزات موتور خانه.
- سوم، کانال کشی و لوله کشی.
- چهارم، آب گرم مورد نیاز.
- پنجم، منبع ذخیره آب و سیستم اطفاء حریق.
باید توجه داشت که برخی از تاسیسات ساختمان قابل مشاهده نبوده و در معرض دید نخواهد بود. در صورت بروز کوچک ترین ایراد، امکان دارد خسارت های زیادی به بار آورده و هزینه های بسیار زیادی را برای مالک به بار آورد. به همین علت است که آگاهی و کسب اطلاعات لازم در حوزه ی تاسیسات ساختمانی و کم شدن مصرف انرژی، از جمله مسائلی بوده که مهندسان ساختمان باید به آن توجه نموه و آن را ارتقاء دهند.
بیشتر بدانید:
تنها در شرایطی که تاسیسات یک بنا عمری طولانی داشته باشند، برای ساکنین راحتی و آسایش ایجاد خواهد شد. امروزه به دلیل پیشرفت تکنولوژی در همه ی بخش های ساخت و ساز، سیستم های تاسیساتی ارتقاء یافته و بسیار کار آمدتر از قبل شده است.
در ساختمان های نوین که به وسیله ی هوشمند سازی ساخته می شوند، می توان به راحتی کنترل همه ی سیستم های تاسیساتی را در دست داشت. جالب است بدانید که سیستم های هوشمند، دارای عملکرد متفاوتی بوده و با تغییرات آب و هوایی خود را تطبیق می دهند. هزینه ی راه اندازی تاسیسات هوشمند مورد استفاده در ساختمان ها کمی بالا بوده، اما در طولانی مدت به صرفه تمام خواهد شد و هزینه های جانبی و تعمیرات آن را به کمترین حالت ممکن می رساند.
مواردی که به وسیله ی اجرای تاسیسات امکان پذیر است:
- اول، تامین سرمایش و گرمایش مورد نیاز ساختمان.
- دوم، فراهم نمودن آب آشامیدنی سالم.
- سوم، نور و روشنایی.
- چهارم، ضرورت تهویه مناسب.
- پنجم، مقابله با خطرات احتمالی مانند آتش سوزی و زلزله.
- ششم، دفع فاضلاب و … .
از طرف دیگر و با توجه به کمبود منابع انرژی، هزینه های ساختمان سازی افزایش یافته است. رشد چشمگیر جمعیت، باعث شده تا نقش تاسیسات در ساختمان سازی روز به روز پر رنگ تر شده و راهکار ها و تمهیدات ویژه ای برای آن در نظر گرفته شده است.

نیرو های متخصص و مهندسان تاسیساتی با کسب آگاهی های لازم، قدمی موثر در اجرای تاسیسات با بازدهی بالا برداشته اند. آن ها با به کارگیری راهکار های استاندارد و اصولی، باعث کاهش مصرف انرژی و هزینه های احتمالی شده و تعمیر و نگهداری تجهیزات و سیستم ها را نیز کم تر کرده اند. تاسیسات می تواند همه ی نیاز های لازم یک ساختمان مثل آب، برق، گاز، تهویه و … را فراهم و شرایطی ایده آلی را برای زندگی در یک ساختمان فراهم می کند.
تاسیسات ساختمانی به دو قسمت تاسیسات مکانیکی و تاسیسات الکترونیکی تقسیم بندی می گردند.
هدف از اجرا کردن تاسیسات مکانیکی:
- اول، تامین کردن گرما و سرمای لازم.
- دوم، پمپاژ آب به طبقات بالاتر.
- سوم، تهویه ی مناسب هوا.
- چهارم، تامین آب گرم و سرد و … .
این تاسیسات مرتبط با صنعت ساختمان بوده و جهت یک ساختمان امری ضروری خواهد بود.
تاسیسات الکترونیکی نیز مرتبط به حوزه ی برق و روشنایی بوده و می تواند به مواردی مثل:
- اول، برق.
- دوم، تلفن.
- سوم، آسانسور.
- چهارم، پله برقی.
- پنجم، نورپردازی و … .
کلام آخر:
همانطور که گفته شد، تاسیسات مانند نمای بیرونی و طراحی داخلی یک بنا دارای اهمیت بالایی بوده و حتی باید توجه بیشتری به آن داشت. اگر بتوان میزان اهمیت و ارزش تاسیسات در ساختمان را در جمله ای کوتاه خلاصه کرد، می توان گفت که تاسیسات به نوعی قلب تپنده ی یک ساختمان خواهد بود.
بیشتر بخوانید : ر
سوالات متداولی که ممکن اس برای شما پیش آید:
اول، تاسیسات ساختمان شامل چه مواردی می باشد؟
سیستم هایی مثل:
- اول، سیستم گرمایشی و سرمایشی.
- دوم، سیستم آب و فاضلاب.
- سوم، سیستم گاز رسانی.
- چهارم، سیستم های بهداشتی.
- پنجم، برق و روشنایی.
- ششم، تهویه مطبوع و … .
دوم، پیش از اجرای تاسیسات چه محاسباتی باید انجام شود؟
محاسباتی که باید پیش از اجرای تاسیسات انجام می گردد شامل:
- اول، محاسبه ی سیستم های سرمایشی و گرمایشی.
- دوم، تجهیزات موتور خانه.
- سوم، کانال کشی و لوله کشی.
- چهارم، آب گرم مورد نیاز.
- پنجم، منبع ذخیره آب.
- ششم، سیستم اطفاء حریق.
سوم، تاسیسات ساختمانی چند دسته می باشد؟
تاسیسات ساختمانی به دو قسمت تاسیسات مکانیکی و تاسیسات الکترونیکی تقسیم می گردد.
چهارم، اهمیت تاسیسات ساختمان چقدر است؟
تاسیسات ارزش و اهمیت بالایی در یک سازه دارد؛ چرا که در صورت خراب شدن امکان دارد به سازه آسیب وارد شده و عمر آن کوتاه خواهد شد.