از پیشرفته ترین سازه های تازه وارد در صنعت ساختمان سازی کشور می توان به سقف عرشه ی فولادی اشاره کرد که دارای مزایا و ویژگی های متعددی است. این سازه ی ساختمانی از سال 1939 در صنعت ساختمان سازی مطرح شده است. در دهه ی اخیر و در ایران، از این سازه در صنعت ساختمان سازی استفاده می گردد. این امر به علت مزایای زیاد، از جمله سرعت بالا در اجرا می باشد. چرا که یکی از اجزای ساختمان که زمان زیادی را در مرحله اجرا به خود اختصاص می دهد، سقف ساختمان است. به همین جهت از مهم ترین دغدغه های ساختمان سازان، معیار سرعت بالا در اجرای سقف، می باشد. اما در دنیای امروز و به واسطه ی پیشرفتی که صنعت ساختمان سازی مدرن ایجاد شده و همچنین با مطرح شدن سقف عرشه ی فولادی دیگر چنین دغدغه ای برای ساختمان سازان وجود ندارد. عوامل متعددی وجود دارند که موجب سرعت بالای اجرای سقف عرشه فولادی نسبت به سایر سقف های ساختمانی می شوند که یکی از این عوامل، شامل حذف قالب بندی سقف می باشد.
همه ی سقف های ساختمانی در پروسه ی پیاده سازی، احتیاج به اجرای عملیات قالب بندی خواهند داشت که باعث تلف شدن زمان فوق‌العاده زیادی در اجرای پروژه ساختمان سازی خواهد شد؛ اما در سقف عرشه ی فولادی به دلیل حذف عملیات قالب بندی این مسئله برطرف شده است. از طرفی برای اجرای سایر سقف های ساختمانی، باید عملیات بتن ریزی هر سقفی را به صورت جداگانه ای انجام داد. در صورتی که برای اجرای سقف عرشه فولادی امکان بتن ریزی چندین سقف ساختمان به صورت هم زمان با یکدیگر وجود دارد. بنابراین عوامل حذف قالب بندی و بتن ریزی هم زمانِ چندین طبقه، در ساختمان عوامل اصلی هستند که موجب افزایش سرعت اجرای سقف عرشه ی فولادی تا 12 برابر نسبت به سایر سقف های ساختمانی می شوند.
سقف عرشه فولادی از چهار جزء اصلی شامل: ورق های فولادی، برشگیر، آرماتور و بتن تشکیل شده است.
از جمله مهم ترین اعضای تشکیل دهنده ی سقف عرشه ی فولادی می توان به برشگیر ها اشاره کرد که انواع مختلفی دارند. یکی از انواع برشگیر ها گلمیخ نام دارد که باعث پیاده سازی سقف عرشه ی فولادی خواهد شد و در حال حاضر از بهترین انواع آن محسوب می شود. وظیفه ی اصلی گلمیخ ها، افزایش پایداری ورق های فولادی شده و از آن جایی که ورق های فولادی موجب یکپارچه سازی سقف عرشه فولادی می شوند. با افزایش پایداری آن ها توسط گلمیخ ها می توانند عملکرد بهتری داشته باشند. لازم است بدانید که گلمیخ ها توسط دستگاه جوش قوس الکتریکی به بال تیر های سازه ای، جوش داده می شوند. علاوه بر این که گل میخ ها موجب پایداری بیشتری در ورق های فولادی می گردند، موجب ایجاد فضا ی ایمن تری برای کار در طبقات نیز خواهند شد و امنیت کارگران ساختمانی را تامین می کنند.
گلمیخ یا برشگیر چیست؟
در سال های اخیر، استفاده از گلمیخ یا برشگیر، با استفاده از مصالح جدید در ساختمان سازی، مورد علاقه ی سازندگان و افراد مرتبط با کار ساختمان می باشد. یکی از مصالح جدید که در دهه ی اخیر مورد توجه عموم قرار گرفته، ورق های گالوانیزه با کنگره های ذوزنقه ای شکل می باشد که به عناوین عرشه ی فولادی یا همان متال دک شناخته می شوند.
بر روی ورقه های عرشه فولادی، برجستگی هایی موجود است که موجب مقاومت ساختار فیزیک ورق شده و عاملی است که چسبندگی یا باندینگ میان ورق و بتن را تا حد قابل قبولی بالا می برد. لازم به ذکر است که هیچ گاه بتن، به ورق گالوانیزه عرشه ی فولادی نچسبیده و در مقابل سر خوردن بر روی سقف، در برابر نیرو های افقی و برشی و همچنین برجستگی ها، کمک زیادی نخواهد کرد. درنتیجه جهت درگیری بیشتر بتن و فولاد بر روی سقف عرشه فولادی، از عنصری به نام گلمیخ و یا همان برشگیر استفاده می کنند.
علاوه بر قابلیت اتصال ورق عرشه ی فولادی، گلمیخ به مابقی بخش ها، نیروی برشی بین بتن و فولاد را منتقل خواهد کرد. در حقیقت گلمیخ ها رابط بین ورق گالوانیزه و بتن بوده تا بتوانند از لحاظ سازه ای، به تامین عملکرد یکپارچگی و عملکرد برشی بپردازند. قطر و ارتفاع این مدل از برشگیر ها متفاوت است؛ این در حالی است که سقف عرشه ی فولادی با حداکثر ضخامت 20 میلیمتر بوده و ارتفاع آن نیز بسته به شکل، نوع ورق دارد. ارتفاع کاور بتن نباید از 50 میلیمتر کمتر باشد.
مراحل تولید گلمیخ:
برای تولید گلمیخ از چند روش استفاده می کنند که استاندارد ترین آن، روش فورج سردمی بوده که در ساخت گلمیخ برشگیر به کار می رود و توسط ماشین آلات اتوماتیک و مواد اولیه با آلیاژ های مرغوب تهیه می شود. در برخی از این روش ها مثل فورج گرم یا ریخته گری، به علت استفاده از مواد نامرغوب و همچنین ضایعات فلزات، مقاومت و استحکام آن ها کمتر بوده؛ درنتیجه نقش مورد نیاز در سازه را به خوبی ایفا نخواهد کرد.
پس از تولید، گلمیخ ها را در محل مناسب انبار خواهند کرد؛ تا دچار زنگ زدگی و خوردگی نشود. برای تولید گلمیخ، می توانید برشگیر را از کارخانه های معتبر خریداری کنید؛ چون گلمیخ غیر استاندارد علاوه بر داشتن مقاومت سازه و اثر منفی بر آن، اگر از لحاظ شکل و ساختار فیزیکی استاندارد نباشد گلمیخ زن آسیب خواهد رساند. اندازه ها نیز از اهمیت بالایی برخوردارند؛ چرا که در صورت یکسان نبودن آن ها، یا در هولدر گلمیخ جا نرفته و یا در آن لغ خواهند زد؛ که باعث آب کردن هولدر می شود. درنتیجه گلمیخ استاندارد در سرعت اجرای کار و در کیفیت آن تاثیر زیادی دارد.
در هنگام نصب گلمیخ بر روی سقف عرشه فولادی باید به یکسری نکات توجه داشته باشید. ما، در زیر به شرح این نکات خواهیم پرداخت.
اول، باید همه ی گلمیخ ها در سایز و اندازه ای یکسان باشند تا اپراتور به مشکلی دچار نشده و سرعت کار پایین نیاید.
دوم، در شرایط محیطی مناسب و دور از رطوبت و سرما گلمیخ ها را نگهداری کنید.
سوم، در گلمیخ برشگیر از حلقه ی سرامیکی استفاده کنید؛ چرا که از پاشش جوش به صورت اپراتور جلوگیری کرده و باعث هدایت مذاب جوش به دور گلمیخ خواهد شد. همچنین باعث جلوگیری از سرد شدن جوش و ایجاد ترک می گردد. درنتیجه از عوامل مهم ایجاد یک جوش خوب، جنس و رطوبت سرامیک ها را می توان نام برد.
چهارم، برای حمل گلمیخ برشگیر به طبقات، باید از سبد مخصوص استفاده گردد تا دچار ریزش و سقوط نشود.
پنجم، بهتر است از گلمیخ های کثیف، روغنی و بتن چسبیده استفاده نگردد.