کتراک نوعی پودر خاکستری رنگ است که شبیه به سیمان بوده و برای تخریب بتن، سیمان، ساروج و سنگ‌های بسیار محکم و بزرگ از آن استفاده می‌شود. کتراک یکی از ارزان‌ترین و بهترین روش‌ها برای تخریب موارد فوق است. همچنین در اغلب مواقع به جای دینامیت یا مواد منفجره از آن استفاده می‌شود. امروزه استفاده از کتراک بسیار گسترده شده و افراد بدون تولید حرارت و گاز به تخریب سخت‌ترین سنگ‌ها می‌پردازند.
آنچه در این مقاله می‌خوانید
کتراک چیست؟ (قوی‌ترین تخریب‌کننده بتن)
برخلاف مواد منفجره دسترسی به کتراک بسیار آسان بوده و هیچ محدودیتی برای تهیه آن وجود ندارد. همچنین با استفاده از مواد کاملاً بی‌خطر تهیه شده که در چندین ساعت می‌تواند سنگ‌ها را منهدم کند. کتراک کاربرد بسیار زیادی دارد و در مواردی مانند استخراج معادن، حفاری و احداث تونل، تخریب انواع بتن‌های مسلح و غیر مسلح، تخریب احجام بتنی و صخره‌های سنگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده منبسط شونده با استفاده از اعمال فشار به سنگ موجب تخریب آن می‌شود.
همچنین برای منهدم کردن انواع ساروج نیز به کار می‌رود. روش استفاده از آن بسیار راحت بوده و نیاز به مهارت خاصی ندارد که در ادامه در رابطه با کتراک بیشتر صحبت کرده‌ایم. علاوه‌بر‌این موارد از ویژگی‌های کتراک می‌توان به قابلیت انحلال آن در آب اشاره کرد که کاملاً به‌صرفه است. این محصول با استفاده از مواد شیمیایی تهیه شده و در سنگ و ساروج نیروی کشش به وجود می‌آورد. در نتیجه بدون خطر و تولید صدا عملیات شکستن را انجام می‌دهد.
مواد تشکیل دهنده کتراک و میزان مصرف آن
برای تهیه کتراک از نوعی مواد شیمیایی استفاده شده که در آب حل می‌شود. این ماده شیمیایی تخریب‌کننده از ترکیبات معدنی تهیه شده و هنگامی که با آب مخلوط می‌شود حجم زیادی پیدا می‌کند و به سنگ فشار وارد کرده و در نتیجه سبب تخریب آن می‌شود. ماده اصلی تشکیل‌دهنده کتراک اکسید کلسیم یا همان آهک سوخته است که مقدار کمی سیمان پورتلند را با آن مخلوط کرده‌اند. اکسید کلسیم از پرکاربردترین ترکیبات شیمیایی بوده که از مشخصات آن می‌توان به رنگ سفید، حالت جامد و شکل کریستالی اشاره کرد. میزان مصرف کتراک می‌تواند به نوع سنگ یا بتن بستگی داشته باشد. برای این کار باید حفره‌هایی را درون سنگ ایجاد کرد که می‌توان از مته با قطرهای متفاوت برای انجام این کار کمک گرفت. فاصله چال‌ها حتما باید رعایت شود که ترتیب آنها ۲۵، ۳۰ و ۸۰ سانتی‌متر از یکدیگر است. معمولاً اولین حفره ۱۵ سانتی‌متر با لبه سنگ فاصله دارد.
نکات مهم در استفاده از کتراک
حفر کردن سنگ نیز بسیار مهم است و می‌بایست در جهت‌های افقی، عمودی و موازی قرار گیرد. برای تخریب بتن‌های مسلح سوراخ‌ها را باید نزدیک به هم ایجاد کرد. در ادامه نیاز است کتراک را با آب مخلوط کرده که برای این کار باید از وسایل ایمنی مناسب مانند دستکش و عینک استفاده کنید. هنگامی که ملات کتراک آماده شد بلافاصله آن را درون حفره‌ها بریزید و روی آنها را به خوبی بکوبید. موادی که در تهیه کتراک مورد استفاده قرار می‌گیرند، در نهایت آن را به یک ماده شیمیایی بسیار قوی تبدیل می‌کنند. به‌طور‌کلی باید هنگام استفاده از آن نکات ایمنی زیر را رعایت کنید:
- از تجهیزات ایمنی مانند دستکش پلاستیکی، عینک و ماسک استفاده کنید.
- پس از استفاده از پودر کتراک سعی کنید از محوطه دور شوید تا به سوزش چشم و تنگی نفس مبتلا نشوید.
- در صورت تماس کتراک با پوست به سرعت آن را با آب سرد بشویید.
- در صورت بروز هرگونه مشکل مانند تنگی نفس، سوزش چشم و زخم یا التهاب بر روی پوست سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
نحوه استفاده از کتراک
برای استفاده از کتراک در ابتدا باید آن را با آب مخلوط کنید تا ملات موردنظر به دست آید. همان‌طور که در مباحث فوق گفته شد باید بر روی سنگ یا بتن سوراخ‌هایی را ایجاد کنید که فاصله سوراخ‌ها در هر کدام از سنگ‌ها بسته به درجه سختی آنها متفاوت است. ملات کتراک پس از آماده شدن، می‌تواند بیشتر از ۶۰۰ کیلوگرم فشار ایجاد کند و سخت‌ترین سنگ‌ها و ساروج‌ها را منهدم کند.
به‌طور معمول سوراخ‌هایی که بر روی سنگ‌ها ایجاد می‌کنید باید دارای ۴۰ میلی‌متر فاصله تقریبی از یکدیگر باشند. ناگفته نماند که هر چه سنگ سخت‌تر باشد باید در فواصل کمتر حفره ایجاد کنید تا تعداد آنها بیشتر شود. در این صورت عملیات تخریب با قدرت بیشتری انجام می‌شود. برای مثال حفره‌هایی که برای سنگ‌های بسیار سخت ایجاد می‌شوند باید ۱۵ سانتی‌متر از یکدیگر فاصله داشته باشند. علاوه بر آن برای سنگ‌های نرم فاصله بین حفرات ۵۰ سانتی‌متر در نظر گرفته شده است. نکته جالب توجه درباره قطر حفره است که هر چه میزان این قطر بیشتر باشد عملیات تخریب بهتر و سریع‌تر صورت می‌گیرد.
جهت آماده سازی کتراک می‌توانید از نسبت ۳ به یک با آب استفاده کنید. این نسبت برای اغلب عملیات‌ها کاربرد دارد و یک ملات یکدست و مناسب به دست می‌آید. آب مورد استفاده برای مخلوط شدن با کتراک باید بین دمای ۷ تا ۳۵ درجه سانتیگراد باشد. بهتر است سنگی را که مورد تخریب قرار می‌دهید حرارت زیادی نداشته باشد، به‌طوری‌که مقابل نور آفتاب قرار نگرفته باشد. برای این کار می‌توانید عملیات تخریب را در اوایل روز انجام دهید.
پس از آن که ملات آماده شد آن را درون حفره‌ها بریزید. به طور معمول حدود ۹۰ درصد حفره‌ها باید با ملات پر شوند و ۱۰ درصد آن برای ایجاد انبساط و تخریب به‌کار می‌رود. پس از آن که ملات درون حفره‌ها ریخته شد به سرعت ته‌نشین شده و پس از ۳۰ دقیقه انفعالات آنها شروع می‌شود. زمان عملیات تخریب سازی به وسیله کتراک با توجه به درجه سختی سنگ متفاوت بوده که معمولا ۱ تا ۲ ساعت طول می‌کشد.
کاربرد و مزایای استفاده از کتراک
کتراک کاربرد بسیار گسترده‌ای دارد و در تمامی پروژه‌های تخریب‌سازی سنگ بتن و ساروج به کار برده می‌شود. امروزه در تولید کتراک پیشرفت‌های قابل توجهی صورت گرفته و به بهبود کیفیت آن پرداخته شده است. از مهم‌ترین کاربردهای آن می‌توان به استفاده در معادن سنگ مانند معادن سنگ گرانیت اشاره کرد. یکی از پروژه‌های عمرانی و راه‌سازی از بین بردن سنگ‌های مزاحم است که به این منظور از کتراک استفاده می‌شود. خطر نداشتن، تولید صدا، گاز و حرارت موجب شده تا کتراک به‌عنوان یک ماده محبوب در معدن‌کاری به شمار برود و جایگزین مواد منفجره شود. از رایج‌ترین کاربردهای کتراک می‌توان موارد زیر را نام برد:
- تخریب بتن‌های مسلح و غیر مسلح
- تخریب انواع ساروج
- احداث تونل
- تخریب صخره‌ها
- گودبرداری و استخراج انواع سنگ
- تخریب انواع سنگ‌های معادن
- تخریب در زیر آب
کتراک به دلیل داشتن مزایا و ویژگی‌های فراوان مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته است. برخی از این مزایا عبارت‌اند از:
- انفجار و صدا تولید نمی‌کند.
- خرید بسیار راحتی دارد و همیشه در دسترس است.
- از قیمت ارزان و مقرون به صرفه‌ای برخوردار است.
- استفاده آن نیازی به آموزش و تخصص ندارد.
سادگی استفاده از کتراک یکی از مهم‌ترین دلایل محبوبیت آن به شمار می‌رود که به این منظور نیازی به استفاده از نیروی متخصص نیست. در نتیجه روشی کاملاً اقتصادی و مقرون‌به‌صرفه است و منجر به کاهش نیروی انسانی می‌شود. همچنین کتراک بسیار ایمن بوده و برخلاف مواد منفجره خطر زیادی به دنبال ندارد. البته ممکن است کمی گازهای سمی تولید کند که برای استفاده از آن باید نکات ایمنی را به خوبی رعایت کنید.
طرز تهیه و استفاده از آن بسیار راحت بوده و فقط لازم است که آن را با آب مخلوط کنید. کتراک نه تنها برای محیط زیست؛ بلکه برای انسان خطری در پی ندارد و همچنان توسط مؤسسات تحقیقاتی به بهبود کیفیت آن پرداخته می‌شود. علاوه بر استفاده در معادن و تونل‌ها می‌توان در مناطق مسکونی کتراک را به کار برد چرا که هیچ کدام از خطرات ذکر شده را برای انسان به دنبال ندارد. از آنجایی که کتراک از ترکیبات معدنی و طبیعی تشکیل شده آسیبی به محیط زیست وارد نمی‌کند. از دیگر مزایای آن می‌توان به سهولت در حمل‌ونقل اشاره کرد که برای این کار نیازی به تجهیزات خاصی ندارد. علاوه‌بر‌این قیمت هر کیلو کتراک با توجه به کیفیت و بسته بندی آن متفاوت است.
کتراک را از کجا تهیه کنیم
کتراک به‌عنوان بهترین تخریب‌کننده بتن، ساروج و سنگ شناخته می‌شود که استفاده از آن روز به روز در حال گسترده شدن است. این ترکیب شیمیایی محبوب و پرکاربرد در بسیاری از مراکز سراسر کشور عرضه می‌شود که هم به صورت حضوری و هم به صورت آنلاین می‌توانید آن را خریداری کنید. یکی از مهم‌ترین نکات در خرید کتراک توجه به کیفیت آن است. برای آن که به نتیجه دلخواه برسید و بتوانید عملیات تخریب را به بهترین شکل ممکن انجام دهید باید به تهیه مرغوب‌ترین کتراک بپردازید که در زمان بسیار کوتاه عملیات را انجام دهد. میزان و نوع مواد تشکیل‌دهنده کتراک و همچنین نحوه تولید آن در کیفیت محصول دخیل هستند. مشتریان عزیز می‌توانند با کارشناسان فروش تماس بگیرند و سفارش خود را تکمیل کنند.
جمع بندی
کتراک به صورت کیسه‌ای و سطلی بسته‌بندی شده که دارای حجم‌های بسیار متفاوت مانند بسته‌های ۱۰ کیلوگرمی و ۲۰ کیلوگرمی هستند. شما نیز بسته به نیاز خود می‌توانید آنها را سفارش دهید. قیمت کتراک نیم ساعته و قیمت کتراک مایع بسیار ارزان و به صرفه است و جهت خرید همیشه در دسترس هستند. قیمت کتراک خارجی و قیمت کتراک المانی نسبت به دیگر محصولات کمی بالاتر است که از کیفیت درجه یکی برخوردار هستند.