تیرچه بلوک چگونه سقفی است؟

تیرچه بلوک از جمله رایج ترین سقف های موجود در کشور ما است. سقف تیرچه و بلوک مدل دال یک طرفه بوده که از سه عنصر  دال، تیرچه و بلوک (یا یونولیت) مشکل است. جالب است بدانید تیرچه ها و بلوک ها خود دارای انواع مختلفی اند. در این سیستم از تیرچه ها به عنوان تیر فرعی بهره می گیرند و فقط وظیفه ی بلوک ها پرکنندگی بوده و نقش سازه ای نخواهند داشت.

اجزای اصلی سقف تیرچه بلوک را بشناسید:

• اول،‌ تیرچه.
• دوم، بلوک.
• سوم،‌ میلگرد حرارتی، افت، میلگرد منفی.
• چهارم، بتن پوششی.

اول، تیرچه:

عضو پیش ساخته ای بوده که از بتن و فولاد به مقطع تقریبی Tمتشکل است، که در دو مدل تیرچه خرپایی و تیرچه پیش تنیده ساخته می گردد.

تیرچه پیش ساخته خرپایی:

این مدل تیرچه متشکل از خرپای فولادی و پاشنه بتنی بوده و در صورتی که دارای قالب سفالی باشد، آن را تیرچه ی کفشکدار می نامند.

تیرچه ی پیش ساخته خرپایی به منظور تحمل مراحل دو گانه ی باربری از اجزای مختلفی تشکیل می گردد:

• اول، عضو کششی.
• دوم،‌ میلگردهای عرضی.
• سوم،‌ میلگرد بالایی.
• چهارم، بتن پاشنه.

دوم، بلوک:

به جهت پر نمودن محل های خالی میان تیرچه ها، از بلوک های توخالی بهره می گیرند که جنس آنها از بتن، سفال و حتی پلاستیک و یونولیت می باشد. وظیفه ی بلوک ها در سقف های اجرا شده تیرچه و بلوک، تنها خاصیت پرکنندگی داشته و وظیفه ی تحمل نیرو را نخواهند داشت. مواد تشکیل دهنده ی بلوک نباید بر روی بتن درجا اثر شیمیایی داشته باشند. ارتفاع و طول بلوک، بر اساس ضخامت تمام سقف و فاصله ی تیرچه ها از هم است. به طور معمول عرض بلوک، ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر می باشد. تیغه های دو طرف بلوک به منظور جابه جایی بهتر بتن در میان دو بلوک (جان تیر) به صورت شیب دار طراحی می شوند. وزن بلوک باید به صورتی باشد که به آسانی با دست در روی سقف جابه جا شود.

سوم،‌ میلگرد حرارتی، افت، میلگرد منفی:

در مرحله ی بعدی، آرماتورهای حرارتی را به منظور کنترل ترک های ناشی از تنش های حرارتی و همچنین جمع شدگی بتن به قطر ۶ یا ۸ میلی متر و با فاصله های در حدود ۲۵ سانتی متر در دو جهت عمود بر یکدیگر بر روی سقف پهن و در صورت نیاز میلگردهای اتکا و همچنین میلگردهای ممان منفی تیرچه ها را نیز اجرا می نماییم. توجه داشته باشید که حداکثر فاصله میان ۲ میلگرد افت و حرارتی ۲۵ سانتی متر می باشد.

چهارم، بتن پوششی:

بتن پوششی، بخشی از تیر مرکب بوده که در محل کارگاه بعد از جاگذاری تیرچه ها و بلوک ها بتن ریزی می شود و بعد از به دست آوردن مقاومت لازم به کمک عضو کششی بار وارد بر سقف را تحمل خواهد کرد.

اجرای سقف تیرچه بلوک به چه صورت است؟

اول،‌ تکیه گاه های موقت اجرایی یا شمع بندی:

به صورت کلی به محض اینکه تیرچه ها و بلوکهای انتهایی میان دو تکیه گاه اصلی قرار دارند، شمع بندی و قالب۔ بندی به کمک چهار تراش های عمود بر تیرچه که درباره ی تیرچه های پیش ساخته خرپایی، فاصله آن ها از هم، ۱ تا ۱.۲ متر بوده، انجام می گردد. زمان اجرای عملیات شمع بندی، خیز مناسبی برابر با یک دویستم  دهانه به طرف بالا در نظر گرفته می گردد تا بعد از بارگذاری، خیز منفی اولیه حذف می شود و سقف مسطح شود. به صورت کلی، چهارتراشها وشمع ها باید طوری نصب گردند که بتوانند در برابر نیروهای وارده مقاومت کنند؛ آنها را باید طبق اصول و قواعد مربوط به آن، به هم متصل نمود.

دوم، کلاف میانی:

به منظور جلوگیری از پیچش تیرهای T و به جهت توزیع یکنواخت بار روی سقف تیرچه بلوک، در محل هایی که بار منفرد موجود باشد، کلاف میانی بتنی که به منظور آن عمود بر جهت تیرچه ها بوده، در سقف تعبیه می گردد. حداقل عرض کلاف میانی، برابر با عرض بتن پاشنه تیرچه و ارتفاع آن برابر ارتفاع سقف می شود. اگر که بار زنده سقف، کمتر از ۳۵۰ کیلوگرم بر متر مربع و طول دهانه بیش از ۴ متر باشد، در سقف تعبیه می گردد. حداقل سطح مقطع میلگردهای طولی آن باید برابر نصف مقادیر میلگرد کششی تیرچه ها است. به جهت دهانه کمتر از ۴ متر و بار زنده سقف کمتر از ۳۵۰ کیلوگرم بر متر مربع، به کلاف میانی نیاز نخواهیم داشت. درباره ی بار زنده بیش از ۳۵۰ کیلوگرم بر مترمربع و دهانه ۴ تا ۷ متر، دو کلاف میانی، و به منظور دهانه بیش از ۷ متر، سه کلاف میانی اجرا می گردند.

سوم، تعبیه سوراخ بازشو در سقف:

اگر که عرض سوراخ از فاصله ی میان دو تیرچه مجاور کوچکتر باشد، کافی است که قبل از بتن ریزی، دال بالایی در محل سوراخ جعبه ای چوبی قرار داده و دور آن بتن بریزید و بعد از گرفتن بتن، قالب را خارج نمایند. اگر عرض سوراخ از فاصله ی میان دو تیرچه بیشتر باشد، تیرچه های مجاور آن را به شکل مضاعف اجرا نموده و لبه های بازشو را به کمک تیرچه های کوتاه تر و میلگرد تقویتی می پوشانند.

چهارم، جزئیات اجرای تیغه روی سقف بلوک و تیرچه:

اگر که تیغه در امتداد تیرچه ها واقع شود، توصیه می کنیم، تیغه درست در بالای تیرچه های مضاعف با کنترل محاسباتی اجرا گردد. درباره ی تیغه های عمود بر امتداد تیرچه ها، بر طبق آیین نامه وزن آن ها به شکل بار گسترده در محاسبه ی لنگر خمشی تیرچه ها منظور می گردد.