سقف عرشه ی فولادی چیست؟
سقف عرشه ی فولادی را می‌توان در دسته ی سقف‌های کامپوزیت و یا مرکب دانست که از قسمت هایی مختلفی همچون ورق های فولادی، آرماتور و بتن متشکل اند. از ورود این مدل از عناصر اجرایی به صنعت ساختمان سازی ایران تنها چندان سالی می گذرد و کاربری چنین سقف هایی چندان در ایران پیشینه‌دار نمی باشد؛ اما به صورت کلی سقف عرشه فولادی به علت ویژگی های ساختاری و فیزیکی مورد استقبال قرار گرفته و در اصل مختص و برای ساختمان هایی با اسکلت فلزی طراحی گشته است. همچنین در صورت اتخاذ تدابیری می توان از آن در ساختمان هایی با اسکلت بتنی نیز استفاده کرد.
آنچه در این مقاله می‌خوانید
اجزای مختلف سقف عرشه فولادی را بشناسید:
اول، ورق فولادی گالوانیزه:
از جمله شاخص ترین اجزای این مدل سقف ورقه های فولادی گالوانیزه‌ای بوده که سقف عرشه فولادی از آن ها تشکیل شده است. گالوانیزه بودن به معنای آغشته کردن این ورقات به فلز زینک می باشد. ابعاد این ورق های فولادی گالوانیزه به مدل کاربری و سفارش بستگی داشته؛ اما ضخامت آن ها عمدتاً میان ۱/۲ تا ۰/۸ میلی‌متر می باشد. طول ورق های گالوانیزه به کار رفته در سقف های عرشه فولادی نیز تا اندازه ی زیادی به طول دهانه های سقف ساختمان وابسته است. در حقیقت برش ها در محل تولید صورت می گیرد و سپس به محل اجرا انتقال می یابد. همچنین باید مطرح کرد که ضمن رعایت ضوابط موجود برای این ورق ها می توان آن ها را برای کاربری های مختلف به حالات خاصی از جمله ذوزنقه شکل داد تا به قابلیت‌های جدیدی دست پیدا کرد. به عنوان مثال این ورق ها باید دارای فرورفتگی ها و برجستگی‌هایی باشند تا درگیری و چسبندگی لازم میان فولاد و بتن را در سقف ایجاد کنند.
دوم، گلمیخ ها و برش گیرها:
در حقیقت برش گیر ها یا گلمیخ ها ابزارهای خاصی هستند که به منظور انتقال نیروی برشی از دال بتنی به تیرچه ها مورد استفاده می باشند که به دلیل افزایش استقامت و مقاومت ورقه های فولادی به کار خواهد رفت و از جمله نقاط قوت این مدل سقف محسوب می گردد. قطر این برش گیرها حداکثر ۲۰ میلی‌متر و ارتفاع آن ها وابسته به شکل ورق فولادی، متغیر است. درباره ی طریقه ی نصب گل میخ‌ها نیز باید اذعان نمود که به طور معمول این موارد را به کمک دستگاه جوش خاصی به بال تیرهای سازه‌ای جوش می نمایند که این فرآیند جوشکاری می تواند هم به شکل مستقیم روی بال تیر سازه‌ای و هم بر روی ورق فولادی صورت گیرد. همچنین در این فرایند، به طور معمول پیش از قرارگیری گل میخ یک حلقه سرامیکی در محل جوش قرار گرفته تا از حوضچه مذاب ایجاد شده در لحظه ایجاد قوس الکتریکی حافظت کند. همان طور که پیش از این گفته شد، حداقل ارتفاع گلمیخ پس از نصب که از بالای ورق ذوزنقه‌ای اندازه‌گیری می شود،از ۴۰ میلی‌متر کمتر نباشد.
سوم، آرماتورها:
آرماتورها و میلگرد های سازه‌ای دارای انواع متفاوتی هستند و نوع مورد استفاده از آن در ساختمان به طراحی و نوع اسکلت سازه یا فلزی و بتنی بودن آن وابسته است. به صورت کلی آرماتوربندی در چهار مورد زیر باید اجرا شود که شامل موارد زیر است:
- اول، مقاومت در مقابل لنگر منفی در دهانه های ممتد و کنسول ها.
- دوم،بارهای متمرکز یا بازشوها.
- سوم، آرماتور حرارتی.
- چهارم، مقاومت در مقابل لنگر مثبت در حالتی که از عملکرد کششی ورقه‌ای فولادی صرف نظر گردد.
توجه داشته باشید که آرماتوربندی سقف عرشه ی فولادی اگر با استفاده از میلگردهای آجدار مرسوم و موجود در بازار انجام شود تا حدودی زمان بر خواهد بود؛ البته این امر نسبت به دیگر مراحل اجرای این نوع سقف سنجیده شده است. اما در صورت استفاده از مش های آماده این مرحله از اجرای سقف نیز با سرعت قابل قبولی پیش می رود. البته استاندارد های مربوط به ساخت، حمل و نصب را فراموش نکنید.
چهارم، بتن:
باید اشاره کرد که بتن مورد استفاده در سقف عرشه ی فولادی تفاوت خاصی با دیگر بتن های به‌کار رفته در سقف های معمولی نداشته؛ اما باید توجه کنید که تا حد امکان نباید از بتن های سبک و با مقاومت فشاری پایین استفاده نمود. همچنین ضخامت دال بتنی در بالای ورق ذوزنقه‌ای از ۵۰ میلی‌متر کمتر نباشد. با توجه به این امر اگر استفاده از ورق فولادی با ارتفاع حداکثر ۷۵ میلی‌متر مجموع ضخامت سقف ۱۲۵ میلی‌متر می شود. از سمت دیگر، راهکار هایی برای سرعت بخشیدن به اجرای سقف عرشه فولادی وجود دارد و آن استفاده از بتن دارای فیبرهای پلیمری یا فولادی می باشد؛ چرا که با استفاده از آن می توان آرماتوربندی را در اکثر نقاط عرشه فولادی حذف کرد که همین امر سبب تسریع اجرا خواهد شد.
مزایای استفاده از سقف عرشه ی فولادی چیست؟
·اول، سرعت اجرای بالا:
با توجه به بالا بودن سرعت تولید عرشه و پوشش سقف و امکان بتن‌ریزی چند سقف به طور هم زمان مدت زمان ساخت این سقف ها بسیار کوتاه و بهینه است. در حقیقت اجرای سقف های عرشه ی فولادی به شیوه ای است که در سریع ترین مدل آن می توان عددی بین 500 تا 1000 متر مربع سقف آماده را در یک روز تحویل داد و ۵۰ درصد زمان اجرای سقف را کم کرد. همچنین جالب است بدانید که بر پا کردن سقف عرشه فولادی نیازی به شمع گذاری نداشته و نصب آن بسیار آسان می باشد. همچنین می توان بتن‌ریزی چند سقف را به طور هم زمان انجام داد که همین امر به کاهش زمان کار کمک بهینه ای می‌کند.
·سبک و کم وزن:
با استفاده از این مدل سقف حدود ۲۵ درصد از بار مرده سقف کاسته شده و ۱۰ تا ۳۰ درصد در فولاد سازه فلزی صرفه جویی خواهد شد و طبیعتاً مصرف میلگرد نیز به حداقل مقدار خود خواهد رسید. همچنین مصرف بتن نیز حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد کاهش می یابد؛ درنتیجه طبق تمام موارد گفته شده و با چنین ویژگی هایی قطعا وزن سقف نیز به طور چشمگیری کم می شود.
·مقاومت در برابر آتش و آتش سوزی:
با توجه به طراحی انجام گرفته در اعمال و اجرای این مدل سقف، سقف های عرشه ی فولادی با توجه به ویژگی های خاصی که دارند، از استاندارهای ضد حریق بهره مند و در برابر آتش مقاوم هستند.
·قابلیت تحمل بار در زمان اجرا:
شاید دانستن این امر جالب باشد که با وجود ورق های فولادی در این مدل سقف، سقف بدون نیاز به شمع بندی نیز قابلیت تحمل بارهای زمان اجرا را داشته و به عنوان سکوی کار مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
·صرفه اقتصادی:
استفاده از سقف های عرشه ی فولادی هزینه ی اجرای اسکلت را تا حدود ۵۰ درصد کم کرده و سرمایه به کار رفته در طرح را به سرعت باز خواهد گرفت، همچنین قیمت ورق عرشه فولادی نسبت به دیگر مصالح کاملاً مقرون به صرفه خواهد بود.
·مقاومت در برابر شرایط جوی:
سقف های عرشه فولادی با امکان کنترل میزان پوشش گالوانیزه روی ورق ها در همه ی شرایط آب و هوایی بدون بالا رفتن قابل ملاحظه، هزینه های اجرایی قابل استفاده هستند. قالب بندی به کار رفته در این سقف ها دائمی بوده و به طور معمول در زمان زلزله و خطراتی از این دست با ریزش قطعات مواجه نمی شوید.
·زیبایی ظاهری:
وجود پوشش گالوانیزه و داشتن فرم های گوناگون از نظر بصری این سازه‌ها را مورد توجه کرده است، هر چند که زیبایی در عناصر سازه ای معمولاً از درجه اهمیت بالایی برخوردار نمی باشد. همچنین در کنار زیبایی سقف های عرشه فولادی، وجود یک پوشش مناسب که دارای دوام بالا و نگهداری آسان است نیز ارزش این نوع از سقف‌ها را افزایش داده است.
·استاندارد و قابل اطمینان:
بهترین مدل سقف کامپوزیت، سقف‌هایی با یکپارچگی و صلبیت بیشتر دیافراگم با استفاده از به کارگیری برش گیرهای استاندارد منطبق با اصل دهم مقررات ملی ساختمان بوده و جالب است بدانید که سقف عرشه فولادی کاملاً با این استاندارد ها هم‌خوانی خواهد داشت.
·سقفی مدرن و به روز:
مقاومت کششی سقف عرشه فولادی راندمان بالایی داشته و با توجه به ضخامت های گوناگون در طراحی قابل انعطاف می باشد. همچنین این مدل سقف زیر نمای زیبایی برای پارکینگ های طبقاتی داشته که نیاز به سقف کاذب را از بین خواهد برد. از سمت دیگر ارتعاشات سقف با این مدل از سقف ها کم شده و سازه عمری مفید و طولانی خواهد داشت.