بهترین و ارزان ترین عایق حرارتی پرمصرف در ساختمان

چند دهه ای می شود که استفاده از عایق در ساخت و ساز و پروژه های عمرانی متداول شده است. خانه ها را عایق کاری می کنند تا مانع از آلودگی صدا، هدر رفت انرژی و… گردد. در معنای کلی هر چیزی که مانع عبور از جرم، انرژی و غیره شود را عایق می نامند. عایق حرارتی ماده ای می باشد که مانع از انتقال حرارت از محیطی به محیط دیگر می گردد و از نفوذ عامل یا عوامل پیشگیری می کند. به عنوان مثال گرمای داخل ساختمان در زمستان به بیرون منتقل نمی شود و سرمای بیرون از خارج ساختمان به داخل خانه وارد نمی گردد. این محصول می تواند هزینه های جاری یک ساختمان را کم کند و از نظر هزینه به صرفه باشد، به همین منظور عده زیادی هم در پی یافتن ارزان ترین عایق حرارتی در بازار می باشند. در ادامه مطلب از این محصول و ارزان ترین نوع آن صحبت خواهیم کرد.

عایق های حرارتی به چند گروه تقسیم می شوند؟

• عایق رطوبتی: این نوع عایق، مانع جذب رطوبت است و از انتقال رطوبت جلوگیری می کند.
• عایق حرارتی: این گروه مانع عبور و انتقال انرژی شامل سرما و گرما می شود.
• عایق صوتی: از ورود و خروج صدا جلوگیری می کند

مهم ترین ویژگی های عایق حرارتی ساختمان

برای خرید و استفاده از بهترین عایق حرارتی ساختمان باید به نکات و فاکتورهای مهمی توجه شود تا بهترین و اثربخش ترین نتیجه به دست بیاید. از جمله مواردی که در خرید بهترین عایق حرارتی ساختمان باید مورد توجه قرار بگیرد می توان به مواردی همچون میزان مقاومت حرارتی، درجه سمی بودن عایق، قابلیت احتراق، میزان مقاومت در برابر فشار، میزان چروک خوردگی، میزان مقاومت عایق در برابر اشعه ماورابنفش، میزان مقاومت در برابر جانوران، قارچ و میکروب، میزان ضریب انبساط و انقباض عایق، میزان واکنش پذیری از نظر شیمیایی، چگالی، میزان خاصیت مویینگی و …اشارهکرد. به صورت کلی عایق حرارتی ساختمان باید دارای ویژگیها و قابلیتهای زیر باشد:

• عایق باید در برابر آتش سوزی مقاوم باشد.
• عایق باید مقاومت بالایی در برابر حرارت داشته باشد.
• عایق باید در برابر عواملی همچون فشار، چروک خوردگی، اشعه های فرابنفش، قارچ ها و میکروب ها و …مقاومباشد.
• عایق نباید با مواد شیمیایی واکنش بدهد و از نظر شیمیایی باید خنثی باشد
• عایق باید دارای ضخامت و قیمت مناسب باشد و از هدر رفت انرژی جلوگیری کند.

به صورت کلی عایق های حرارتی ساختمان در اشکال مختلف صفحه ای، تخته ای، آجری، ورقه ای و نواری تولید و عرضه می شوند و در هنگام انتخاب آن باید به عواملی همچون شرایط جغرافیایی ساختمان، دمای محیط، شرایط محیطی، قیمت نوع مصالح ساختمان و … توجه شود. ضخامت عایق باید به گونه ای باشد که بتواند بهترین نتیجه را برای هدر رفت انرژیها داشته باشد.

استفاده از یونولیت سقفی به عنوان بهترین عایق حرارتی ساختمان

عایق های یونولیت که از ماده پلی استایرن انبساطی یا EPS ساخته شده اند از جمله پرکاربردترین عایق های ساختمانی هستند که در سال های اخیر به شدت مورد استقبال قرار گرفته اند. این عایق های با نام های دیگری همچون پلاستوفوم، یونولیت و آکاسیف نیز شناخته می‌ شوند. یونولیت وزن بسیار کمی دارد و با توجه به آنکه کاملا متخلخل است در برابر رطوبت و آب مقاومت بسیار بالایی دارد. این عایق ها در حقیقت به عنوان عایق صوتی و رطوبتی در ساختمان ها استفاده می شوند اما از آنجا که در مقایسه با بلوک های سیمانی و سفالی دارای ضریب انتقال حرارت بسیار کمتری نیز است می تواند به عنوان عایق حرارتی نیز مورد استفاده قرار بگیرد. از جمله مهم ترین ویژگی ها و قابلیت های یونولیت ها می توان به مقاومت عالی در برابر زلزله، وزن بسیار سبک و کاهش وزن ساختمان ها، مقاومت بسیار بالا در برابر رطوبت و نم و عدم نفوذپذیری، مقاومت بالا در برابر عبور صوت، قیمت مناسب، حمل و نقل و نصب آسان اشاره کرد.

 

معرفی انواع عایق حرارتی

عایق ها به سه دسته تقسیم می شوند.

دسته اول گروه پشم معدنی

که شامل موارد زیر می باشد:

 پشم شیشه :

پشم شیشه از معروف ترین و قدیمی ترین انواع عایق در ایران بوده که تقریبا 50 سالی می شود که در کشور به تولید می رسد. این محصول در مقابل آتش ویژگی های خوبی داشته از جمله این که در گسترش حریق بی اثر بوده و زمان آتش سوزی گاز سمی تولید نمی کند، حداکثر دمایی که می تواند تحمل کند حدود 550 درجه سانتی گراد می باشد. از ویژگی های این محصول انعطاف پذیری آن می باشد که می تواند نرم تر باشد و خواص ارتجاعی خود را برای مدت زمان بیشتری حفظ نماید و ذرات کمتری از آن می ریزد. این محصول در جذب رطوبت عملکرد خوبی داشته و با مجاورت بخار آب، اسید سیلیسیک تولید می کند که در صورت عدم رعایت اصول ایمنی این اسید، باکتری و قارچ هایی را در اطراف لایه های الیاف تکثیر می نماید. ذرات پشم شیشه می تواند سبب بیماری های تنفسی و پوستی گردد و اگر به طور مدام با آن در تماس باشید دچار خراشیدگی پوست خواهید شد. به تازگی پشم شیشه های جدیدی تولید می شود که از ترکیب مذاب دو نوع شیشه بوده که پوست را کمتر تحریک می کند و به چسبانندۀ شیمیایی که در الیاف به کار می برند،  نیازی نداشته و چگالی آن از متوسط بیشتر است که همین سبب شده مقاومت حرارتی آن بیشتر از نوع قدیمی باشد.

 آزبست :

یک نوع کانی بوده که به پنبه کوهی نیز شهرت داشته و بافت الیافی دارد. از این محصول در گذشته تحت عنوان عایق و برای عایق کاری لوله ها استفاده می کردند و امروزه استفاده از آن دیگر مرسوم نیست. علت منسوخ شدن این محصول اثرات زیان بخش آزبست بوده که خاصیت سرطان زایی دارد. آزبست انواع مختلفی داشته آن چه که بیشتر از آن استفاده می شد نوع کریزوتیل بود که به نسبت نوع های دیگر کم خطر بوده و خاصیت شکل پذیری بهتری دارد. این محصول ضریب هدایت حرارت بالایی دارد، یعنی این که از نظر عایق حرارتی خوب نمی‌ باشد؛ ولی چون خاصیت عدم اشتعال پذیری داشته از آن به وفور مصرف می کردند. این عایق در لوله ها و تاسیسات ساختمان های قدیمی وجود دارد در صورتی که آن ها را دیدید به هیچ عنوان دست نزنید؛ چون که خاصیت سرطان زایی دارد و فیبرهای آن در هوا پراکنده می شوند که برای برداشتن آن ها حتما به یک پزشک نیاز است.

 پشم سرباره:

حدود 30 درصد حجم این محصول سیلیس بوده که همین میزان الیاف عایق پشم سرباره را به شکل رشته رشته شدن می کند و هرچه سیلیس آن زیادتر گردد شبیه پشم شیشه می شود و اگر از میزان این ماده کم شود فرآیند رشته ای شدن آن را به خطر می اندازد. این محصول در کوره بلند تولید می گردد و از مشتقات هماتیت می باشد. از ویژگی های این عایق درصد خلوص یکنواخت آن است که همین سبب شده در بسیاری از کشورهای صنعتی از پشم سرباره در حجم وسیعی استفاده نمایند. این محصول به دلیل کروی شکل بودنش به نسبت دیگر عایق های معدنی خراش و تحریک پوستی کمتری ایجاد می کند و چون ذرات آن ریز است عایق الکتریسته است. این محصول قابلیت بازیافت داشته و بازگشت پذیری اش به طبیعت سریع است. اگر از این محصول به صورت خالص استفاده نمایید می تواند حداکثر 800 درجه سانتی گراد و در حالت غیر خالص 350 درجه سانتی گراد را تحمل نماید.

 پشم سنگ:

ماده اولیه پشم سنگ از نوعی سنگ آتش فشانی می باشد که در ایران به آسانی و به وفور می توان پیدا کرد. این ماده در مقابل آتش مقاوم است و آتش گیر نیست. این محصول با درصد تغییر بسیار کمی نسبت به ماده اولیه تولید می گردد و در برابر رطوبت و مواد شیمیایی مقاوم می باشد. حداکثر دمایی که می تواند تحمل کند، 820 درجه سانتی گراد بوده و حداقل دمای مورد تحمل 240- درجه سانتی گراد است. این محصول اثرات مخرب زیادی بر پوست داشته و به نسبت دیگر محصولات، پوست را بیشتر تخریب می کند. این ماده عایق صدا و رطوبت و حرارت می باشد.

 سیلیکات کلسیم:

در مقابل تغییر شکل مقاوم بوده و آب را سریع به خود جذب می کند و سپس خشک می گردد، همین خاصیت سبب می گردد که قارچ ها و میکروب ها نتوانند به آسانی در آن رشد کنند و در نتیجه فاسد نمی شود. چرا که از عایق دانه ای ساخته شده که در ترکیباتش آهک و ذرات سیلیکات تقویت شده داشته؛ در نهایت قابل اشتعال نبوده و برای لوله هایی که مواد بسیار داغ از آن عبور می کند، مناسب است.

 سیلیکات آلومینیوم:

این محصول از مواد معدنی اکسید آلومینیوم و الیاف سرامیکی به وجود آمده و در دمای بالا درست می گردد که به دو شکل پتویی و آجری می باشند. از ویژگی های خوب این محصول غیر قابل اشتعال و مقاوم در مقابل شوک های حرارتی بوده که تا حدود 180 درجه سانتی گراد را می تواند تحمل نماید.

گروه دوم عایق های غیر معدنی

گروه سوم عایق های پایه پلیمری

که شامل موارد زیر است:

پلی استایرن منبسط:

ماده ای می باشد که به صورت دانه های پلی استایرن قابل انبساط قالب گرفته می شود و ساختاری بسته دارد که سرشار از هوا می باشد.

اسفنج پلی استایرن:

این محصول را به اکسترود شده نیز می شناسند یعنی اسفنج بیرون رانده شده که منظور ماده عایق کاری پلاستیکی بوده که به شکل سلولی منبسط و اکسترود شده است که ساختار بسته ای دارد.

اسفنج پلی یورتان:

این محصول بر پایه پلی یورتان بوده که ماده پلاستیک آن سلولی نیمه صلبی می باشد.

اسفنج الاستومری خم شو:

اسفنج قابل انعطافی بوده که از لاستیک مصنوعی یا طبیعی و یا مخلوطی از هر دو ساخته می شود و به شکل سلول بسته ای است.

اسفنج پلی اتیلن:

این محصول مشتقی از اتیلن یا پروپیلن است که ماده آن از عایق کاری پلاستیک سلولی می باشد.

پلی وینیل کلراید منبسط:

همان طور که از عنوان آن می توان فهمید پایه پلاستیک این محصول بر پایه پلیمرهای وینیل کلراید منبسط می باشد.

عایق های انباشتی:

این محصول به دو شکل الیافی یا دانه مرکب تولید می گردد که از جنس پشم شیشه، پشم سنگ و… است. عایق های دانه ای از مواد منبسط شده مانند پرلیت، پلی استایلین و… تولید می گردد و در داخل ملات به عنوان دانه بندی مورد استفاده قرار می گیرد.

عایق پتویی:

این عایق به منظور حفاظت از لوله ها و مخازن کاربرد داشته و موارد استفاده زیادی داشته به ویژه برای مناطقی که لوله ها در بیرون کار می شوند. جنس این محصول از پشم سنگ، پشم شیشه، پشم سرباره، پشم چوب و حتی پشم حیوانات است که ضخامت های متفاوتی داشته و به عرض های متفاوتی تولید می گردد.

عایق قطعه ای:

از نظر عملکرد و ظاهر شبیه عایق پتویی بوده؛ ولی تفاوت مهم اش در طول و اندازه آن می باشد که بعضی از آن ها از پوشش کاغذی ساخته می گردند که در دو لبه به صورت نوار سطوح را پوشش می دهند.

عایق کفی تزریقی درجا:

این نوع از رزین پلیمری ها ساخته شده اند. یعنی دانسیته متغیری دارند و از حدود 8 تا 400 کیلوگرم بر متر مکعب می باشد. اگرچه که دانسیته مناسب از 30 تا 60 کیلوگرم است. این محصول توان مقاومت در مقابل دمای منفی 196 تا مثبت 130 درجه سانتی گراد را داشته و این قابلیت به خاطر وزن مولکولی بالای آن است. این محصول را به دو جز تقسیم می نمایند که ابتدا از کف قرار می دهند و پس از آن در جایی که فضای مورد نظر را پر کرده اند، سفت می گردد.

عایق های پاشیدنی:

این نوع محصول از مواد ریز تشکیل شده است یعنی از مصالح ریزدانه ایست که حالت چسبندگی داشته و به تناسب کاری که دارند به نقاطی که نیاز است پاشیده خواهد شد.

عایق های منعکس کننده:

این محصول معمولا از سطوح فلزی به تولید می رسند.

در زمان خرید عایق حرارتی به چه نکاتی را دقت کنیم؟

به آسانی نمی توان درباره این عایق ها صحبت نمود. از آن جا که این محصولات می توانند هزینه ها را کم کنند رغبت عمومی برای خرید و استفاده از آن در زمان ساختمان سازی قابل توجه می باشد؛ ولی متاسفانه باوری وجود داشته که تا آن جا که می شود عایق ارزان خریداری شود تا هزینه کمتری در پی داشته باشد. اما به این نکته توجه کنید که عایق ارزان شاید در ابتدا هزینه های شما را کم کند ولی بعد از چند ماه و در دراز مدت تاثیر خود را از دست می دهد و از آن چه که خواستِ شما بوده دور می گردد؛ چون که از کارایی و تاثیر  آن کم می شود و هزینه اولیه شما از بین می رود.

در زمان تهیه عایق چند پارامتر را مد نظر قرار دهید:

اندازه R-value می باشد. هر چه میزان این معیار بیشتر باشد اثر بخشی آن نیز بهتر می گردد. توجه داشته باشید که این پارامتر در طول زمان 2 تا 3 درجه کم می کند حال اگر از ابتدا جنس نامناسب و ارزان خریداری گردد آن وقت عملکرد بسیار ضعیفی در طول زمان خواهد داشت.

شرایط جغرافیایی و ساختمان شما در انتخاب نوع عایق اهمیت دارد. بهتر است عایقی متناسب با نوع محیط مرطوب، گرم و خشک، سرد و… انتخاب نمایید.

دسته بندی عایق های حرارتی از نظر قیمت

در بازار عایق هایی که اندازه R-value متوسط به نسبت دیگران دارند، ارزان تر می باشند. توجه کنید که عایق می تواند ارزان باشد و برای ساختمان شما با توجه به شرایط و ویژگی های آن مناسب باشد، اما این اشتباه را نکنید که فکر کنید عایق ارزان تهیه می کنید و آن را به صورت چند لایه روی هم در ساختمان استفاده می نمایید که  این کار تصور غلطی بوده و علاوه بر بالا بردن هزینه خود هیچ فایده ای ندارد. بهترین کار آن بوده که مناسب ترین عایق حرارتی را خریداری نمایید.

• عایق اسپری فوم
• عایق فوم سخت
• عایق سلولز
• عایق فایبرگلاس
• عایق بازیافت شده

مناسب ترین قیمت عایق حرارتی

از بین عایق های معدنی از همه مناسب تر قیمت پشم شیشه می باشد.  قیمت عایق های پایه پلیمری نیز متفاوت می باشد. عایق حرارتی پلی یورتان پاششی از 30 تا 60 هزار تومان بوده و عایق لوله و کانال تهویه هوا الاستومری از 35 هزار تومان تا 190 هزار تومان می باشد. قیمت پشم سنگ لوله ای از 12 هزار تومان تا 100 هزار تومان، عایق حرارتی الیاف سرامیک  هم 200 هزار تومان است. (این اعداد قیمت تیر 98 است و احتمال تغییر آن وجود دارد.)