سقف هالوکور یا Hollow Core Slabs چه نوع سقفی است؟
یکی از سخت‌ترین ومهمترین کارها در ساختمان‌سازی، اجرای سقف است که هم از حساسیت بالایی برخوردار است و هم نیاز به صرف زمان وانرژی بیشتر است و تدارکات زیادی برای اجرای آن باید فراهم آید. امروزه به‌وسیله سقف های از پیش ساخته به نام سقف هالوکور، تقریباً نیمی از این مشکلات مرتفع شده است .
آنچه در این مقاله می‌خوانید
این سقف به دو صورت با استفاده از بتن مسلح معمولی و یا بتن مسلح پیش‌تنیده در کارخانه تولید و به محل اجرای پروژه انتقال داده می‌شوند .در مقطع طولی این سقف‌ها حفراتی طولی به منظور کاهش بار مرده سقف تعبیه شده است. سطح صاف و بدون برآمدگی قطعات پیش تنیده باعث می شود دیگر نیازی به اجرای سقف کاذب در زیر سقف و یا کف سازی برای مسطح کردن روی سقف نباشد. علاوه بر آن عدم حضور تیر و ستون در پلان ها و وجود مدول های بزرگ این امکان را فراهم می کند که بتوان عملکرد فضاهای معماری را در کاربری های آینده تغییر داد.
سقف هالوکور را می توان به صورت یکپارچه بدون وجود درز اجرا کرد و جزء سقفهای نیمه‌سنگین تا سنگین محسوب می‌شوند.
علت جایگزین شدن سقف های هالوکور به جای سقف های قدیمی معمول در ساختمان سازی
اصلی‌ترین دلیلی که باعث شده سقف هالو کور یک جایگزین مناسب برای سقفهای معمولی باشند، پیش‌ساخته بودن آن است. این سقف از نوع سقفهای مجوف است و شما کافی است آن را به‌عنوان سقف ساختمان نصب کنید نه اینکه بسازید، چراکه کار ساخت آن پیش‌تر در کارخانه انجام شده است. به‌این‌ترتیب اگر قرار بوده برای هر سقف4روز وقت صرف کنید، با استفاده از این نوع سقف‌ها می‌توانید این زمان را به یک چهارم کاهش دهید و سرعت انجام کار را بنا به دلایل زیر بالا ببرید:
- این سقف پیش‌ساخته است و نیازی به ساختن آن نیست.
- نیازی به زمان اضافی برای خشک‌شدن نیست.
- نیازی به قالب‌بندی نیست.
- نیازی به جک زدن زیر سقف نیست.
حذف هر یک از این آیتم‌ها، به معنی کاهش زمان اجرای سقف است. علاوه بر این‌ها، سقفی که اجرا می‌کنید، بسیار تمیزتر از سقفهای معمولی است، نه برای زیر آن نیاز به سقف کاذب دارید و نه برای روی آن نیاز به کفسازی یک خبر خوب دیگر اینکه با استفاده از سقف هالو کور پیش‌ساخته حتی به ستون و تیر هم نیازی نخواهید داشت.
مراحل نحوه ی اجرای سقف هالوکور
ابتدا پس از اجرای فونداسیون و ایجاد ستون های بتنی طبق نقشه اجرایی، باید اقدامات لازم را جهت اجرای تیرهای بتنی با میلگردهای مهاری یو شکل در تراز بالایی تیر، به منظور ایجاد اتصال تیرها با پنل های پیش ساخته و همچنین بتن ریزی ثانویه بابت بوجود آوردن کلاف پیرامونی، انجام داد.باید در نظر داشته تعداد این میلگردها باید به اندازه ای باشند که بتوانند درگیری و گیرایی کافی را برای جلوگیری از حرکت کردن پنل های سقفی بوجود بیاورند. این تیرها ستون ها همچنین می توانند به صورت پیش ساخته نیز اجرا شوند.
پس از این که نشیمن پنل های بتنی هالوکور تکمیل شد، باید عملیات اجرای سقف را با قرار دادن پنل های پیش ساخته به وسیله جرثقیل در محل موردنظر آغاز نمود. پنل های هالوکور را می توان با توجه به طول دهانه ها و وزن پنل ها، توسط تسمه های پارچه ای، سیم های بکسل و در بهترین حالت با گیره های مخصوص حمل پنل، بلند کرد.
باید هنگام نصب پنل ها بر روی سقف، تا زمانی که از قرار گرفتن آن ها بر روی سقف مطمئن نشده اید، به هیچ وجه تسمه های نگهدارنده را از پنل های هالوکور جدا نکنید.
در صورتی که از سقف هالوکور در سازه های فلزی که ارتفاع تیرها زیاد است، استفاده می کنید، برای ایجاد نشیمن پنل ها می توانید از نبشی بهره ببرید. سایز نبشی ها باید براساس وزن سقف و طول دهانه آن و توسط مهندسان مربوطه محاسبه شود.
در صورت نیاز به ایجاد سطح بتن مسلح بر روی پنل های هالوکور نصب شده به منظور تامین دیافراگم صلب و یکپارچه، با قرار دادن مش های فولادی آماده، می توان بستر لازم را به منظور بتن ریزی بر روی سقف ها ایجاد نمود. میزان بتن بر روی سطح پنل ها باید حداقل پنج سانتی متر باشند، زیرا بتن کم تر از پنج سانتی متر ترک می خورد و اثرات سازه ای ندارد.
به منظور ایجاد بازشوها و داکت ها در داخل سقف های هالوکور، محل دقیق آن ها قبل از نصب پنل ها باید مشخص گردد و تیرچه های نگهدارنده پنل های کنار داکت، اجرا شود. توجه کنید که ابعاد داکت ها نباید از یک پنجم طول و یک دوم عرض پنل های هالوکور بیشتر باشد.
در صورت استفاده از پنل های هالوکور در اسکلت فلزی، نصب برش گیر یا گلمیخ بر روی تیرها باید قبل از بتن ریزی و جهت ایجاد پیوستگی بین بتن و تیرهای فلزی، زیر نظر مهندس محاسب، اجرا شود.
از سقف هالوکور پیش ساخته کجا می‌توان استفاده کرد؟
هیچ محدودیتی برای استفاده از سقف هالو کور وجود ندارد و هر پیمانکاری برای هر پروژه‌ای می‌تواند از آن بهره ببرد، بااین‌حال اگر بخواهیم مشخص‌تر بیان کنیم، از سقف هالو کور برای پروژه‌هایی که محدودیت زمانی در آن اهمیت دارد و علاوه بر این، پروژه در اسکیل بزرگی ساخته می‌شود، بیشتر استفاده می‌کنند. به‌عنوان‌مثال در پروژه‌های ساختمانی مثل پاساژها، برج‌ها، سالن‌های ورزشی، فرودگاه‌ها، فروشگاه‌ها زنجیره‌ای، مال‌ها و غیره می‌توان از سقف هالو کور پیش‌ساخته استفاده کرد.
موارد استفاده از پنل های هالوکور
سقف انواع سازه های بتنی و فولادی
پل سازی
دیوارها
به عنوان کفپوش
پوشش پارکینگ ها و سوله ها
ساخت صندلی های استادیوم ها
سقف سازه های خاصی نظیر تالار، استخر، سالن ورزشی و سالن کنفرانس
مزایای سقف هالوکور
- استفاده بهینه از مصالح
- کاهش وزن ساختمان
- کاهش ضخامت کف سازی
- ایمنی بالا نسبت به سایر سقف ها
- افزایش طبقات در ارتفاع یکسان
- عملکرد عایقی
- کاهش ارتفاع ساختمان
- سرعت بالای اجرا در سقف هالوکور
- ایجاد سقفی کاملا صاف و یکدست جهت نازک کاری
- امکان اجرای سقف هالوکور در دهانه های وسیع
- عدم نیاز به جک های نگهدارنده جهت اجرا
- استفاده از فضاهای خالی داخل سقف به منظور عبور دادن تاسیسات مکانیکی و الکتریکی
- استحکام فوق‌العاده بالا
- کیفیت بالا به دلیل نبود خطای انسانی در حین اجرا
- سرعت بسیار بالا (300 مترمربع در روز)
- سبک بودن سقف که سبب پایین آمدن وزن اسکلت و رفتار مناسب در برابر زلزله می‌شود (40٪ سبک‌تر)
- عدم نیاز به قالب‌بندی و بتن‌ریزی
- کاهش خيز و درنتیجه کاهش ارتعاش کف طبقات
- مقاوم در برابر آتش سوزی
- امکان عبور تأسیسات از داخل سوراخ‌های سقف (کاهش ضخامت کفسازی)
- کاهش دغدغه‌های حین اجرا به دلیل کاهش نیروی کار مرتبط
- مصالح کاملاً خشک و عدم نیاز به آب و…
معایب استفاده از سقف هالوکور
- مقرون بصرفه نبودن از لحاظ اقتصادی در پروژه های کوچک
- نیاز به نیروی کار ماهر و متخصص جهت اجرا
الزامات اجرای سقف هالوکور
- بارگذاری ثقلی و لرزه ای سیستم سازه ای ایجاد شده به ترتیب باید براساس آخرین ویرایش مبحث ششم مقررات ملی ساختمان ایران و با عنوان بارهای وارد بر سازه و استاندارد ۲۸۰۰ ایران اعمال شوند.
- طراحی، تولید و اجرای پنل های هالوکور از نوع بتن آرمه معمولی باید بر مبنای آخرین ویرایش دستورالعمل طراحی، (Manual for the Design of Hollow Core Slabs)PCI باشند و ضمن در نظر داشتن ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ایران، با عنوان طرح و اجرای ساختمان های بتن آرمه انجام گردند.
- بررسی صلبیت دیافراگم سقف های هالوکور باید براساس بند ۹-۲ و پیوست شماره ۶ استاندارد ۲۸۰۰ ایران صورت بگیرد و تمهیدات لازم به منظور تامین یکپارچگی سقف و صلبیت براساس ضوابط دستورالعملPCI در نظر گرفته شود.
- بررسی صلبیت دیافراگم در صورت استفاده از بتن رویه، رعایت ضخامت حداقل پنج سانتی متر الزامی است.
- برای تامین یکپارچگی سقف، اجرای میل مهار کافی در محل اتصال پنل های سقف پیش ساخته به یکدیگر و اجرای تیرچه در پیرامون بازشوهای سقفی و همچنین اجرای کلاف های پیرامونی سقف الزامی است.
- به منظور انتقال برش در ناحیه اتصال دیافراگم به سیستم مقاوم در برابر بار جانبی یا المان های مرزی، باید از میلگردها به شکل قلاب استفاده نمود.
- محدودیت ابعاد بازشوها باید براساس ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ایران رعایت شود و نباید بیشتر از یک پنجم طول پانل های هالوکور و یک دوم عرض این پانل ها باشد.
- در پلان های نامنظم یا در حالتی که ابعاد بازشوها در پلان از یک پنجم طول پنل های هالوکور و یا یک دوم عرض این پنل ها بزرگ تر باشد، لازم است که لایه ای بتنی با ضخامت حداقل پنج سانتی متر اجرا شود.
- ضوابط طراحی و اجرای سیستم سقف هالوکور به صورت پیش تنیده باید براساس آئین نامه ۳۱۸ ACI و آئین نامه طرح و محاسبه قطعات بتنی پیش تنیده انجام شود.
- رعایت حداقل رده بتنی مصرفی معادل ۳۰ C در قطعات بتن آرمه پیش تنیده الزامی است.
سخن آخر
سقف هالوکور نوعی سیستم سقفی مجوف است که به صورت پیش ساخته در کارخانه تولید شده و به محل انجام پروژه منتقل می شود. پیش ساخته بودن این نوع سقف و سرعت بالای اجرای آن باعث شده تا از آن در پروژه های بزرگ ساختمانی استفاده شود.اجرای این نوع سقف نیازی به قالب بندی ندارد و این امر باعث کاهش هزینه های اجرایی شده و عدم نیاز به استفاده از جک در زیر این سقف باعث شروع سریع تیغه چینی در پروژه می شود.