میلگرد های ادکا که با عنوان اوتکا نیز شناخته می شوند؛ از جمله پر کاربرد ترین انواع آرماتور ها در سقف تیرچه بلوک شناخته شده اند. در کنار آشنایی با میلگرد ادکا، آشنایی با میلگرد ممان منفی نیز باید بررسی شود. آیا شما با خصوصیات این میلگرد ها آشنا هستید؟ در ادامه این مطلب به بیان جزئیاتی در این زمینه خواهیم پرداخت. پس با ما همراه بمانید.
آنچه در این مقاله می‌خوانید
میلگرد ادکا چیست؟
محل قرارگیری تیرچه ها در آرماتور های بتنی و یا بر روی بال پایین تیر های فولادی بوده که همین امر موجب شده تا در بعضی مواقع به اندازه ی کافی فضایی برای نشیمن نداشته باشد. از این رو احتمال در رفتن آن ها در زمان عملیات اجرایی همچون بتن ریزی و تردد افراد به وجود می آید. حال برای رفع این مشکل از آرماتور هایی به نام ادکا استفاده می کنند. جایگاه استفاده از این آرماتور ها در بخشی بوده که تیرچه به تیر وصل می شود. استفاده از ادکا باید در کنار جوش تیرچه به بال تحتانی انجام شود و از لحاظ ظاهری، شکل این آرماتور شبیه به گردن اردک است. میلگرد ادکا دارای ویژگی هایی بوده که از جمله می توان به مواردی مانند امکان قرارگیری آن ها بر روی هر چیز و قابلیت خم تا ۱۸۰ اشاره نمود.
مزایای میلگرد ادکا را بشناسید:
- اول، سبب استحکام سقف و ترک نخوردن آن از محل تیر حمال می شود.
- دوم، در زمان از هم گسیختگی سازه، سقف به صورت کامل فرو نمی ریزد.
- سوم، سبب کاهش خیز سقف خواهد شد.
- چهارم، بار وارده و میلگرد های کششی اصلی را کم می کند.
- پنجم، دامنه ارتعاشات را کاهش خواهد داد.
درباره ی میلگرد ممان منفی چه می دانید؟
علاوه بر میلگرد ادکا، میلگرد ممان منفی نیز از جمله سقف های پر کاربرد بوده که در سقف تیرچه بلوک استفاده می شود. در طراحی تیرچه بلوک ها فرض بر این قرار می گیرد که تیرچه ها همراه با دهانه ساده بوده و مقدار لنگر آن ها صفر است. اما در عمل این گونه نخواهد بود و به علت یکپارچگی دال بتنی سقف، مقداری لنگر منفی در دال ایجاد خواهد شد؛ از این رو لازم است تا برای تحمل لنگر منفی اصلاحاتی انجام شود.
بیشتر بخوانید:
این اصلاحات باید در جهاتی صورت بگیرد که تیرچه دو سر مفصل در تکیه گاه ها قابلیت تحمل لنگر منفی را داشته باشد و به همین جهت از میلگرد های کوچکی در قسمت فوقانی دال بتنی سقف و میان دو دهانه مجاور به کار می برند. این نیروی کششی ایجاد شده از لنگر منفی را در قسمت بالای دال خنثی خواهد کرد. از مزایای استفاده از ممان منفی می توان به کاهش مقدار بار وارد به میلگرد های کششی اصلی، ترک برداشتن سقف از محل تیر، جلوگیری از فروپاشی کامل سقف در زمان ایجاد گسیختگی، کاهش دامنه ارتعاشات و کاهش خیز سقف اشاره نمود.
از آن جایی که میلگرد های ممان منفی در قسمت ابتدایی و انتهایی تیرچه به کار می روند؛ نام سر تیرچه نیز بر روی آن ها گذاشته می شود. میلگرد های ممان منفی همانند میلگرد ادکا بر روی تیرچه قرار خواهند گرفت. میلگرد های ممان منفی دارای حداقل خم ۹۰ درجه هستند.
مقایسه ی میلگرد ممان منفی و میلگرد ادکا:
- اول، استفاده از میلگرد ممان منفی در همه ی موارد ضروری و لازم می باشد؛ اما از میلگرد ادکا زمانی استفاده می کنند که مقاومت برشی انتهای تیرچه کافی نباشد.
- دوم، استفاده از میلگرد ادکا برای جلوگیری از ایجاد ترک برشی کاربرد دارد. این در حالی است که استفاده از میلگرد ممان منفی برای خنثی کردن نیروی کششی ایجاد شده از لنگر منفی در قسمت بالای دال انجام می شود. از این رو باید توجه کنید که عملکرد این دو را با یکدیگر اشتباه نگیرید.
نکات اجرایی لازم میلگرد ادکا و میلگرد ممان منفی:
رعایت نمودن نکات اجرایی جهت استفاده از این دستگاه دارای اهمیت زیادی است که در ادامه به مهم ترین آن ها خواهیم پرداخت:
- اول، در ابتدا لازم است بدانید جهت جلوگیری از ایجاد ترکیب برشی از میلگرد ادکا که میلگرد تقویتی برشی می باشد، استفاده می کنند. به جای استفاده از میلگرد اتکا باید حداقل به اندازه ۱۲ سانتی متر از میلگرد کششی به درون تکیه گاه امتداد یابد. در غیر این صورت باید این میلگرد، مقطعی برابر با میلگرد کششی و اصول پوشش کافی در قسمت انتهایی تیرچه نصب گردد.
- دوم، میلگرد منفی باید با احتساب ۱۵ درصد لنگر خمشی وسط دهانه در محل تکیه گاه تعبیه گردد. در صورتی که تکیه گاه میانی باشد، محاسبه بر اساس بیشترین میزان لنگر خمشی دهانه های طرفین انجام می شود.
- سوم، تیرچه ها همراه با دو سر مفصل طراحی می گردند؛ این در صورتی است که همواره مقداری گیر و لنگر منفی در تیرچه ایجاد می گردد. استفاده از آرماتور منفی می تواند با گیر و لنگر منفی ایجاد شده در تیرچه مقابله کند.
- چهارم، از آن جایی که در دو سر تیرچه کشش وجود دارد، استفاده از میلگرد ممان منفی امری ضروری و مهم است.